Χαιρετισμό στο 4ο Συνέδριο Ηλεκτροκίνησης της ΗΑΕΕ απεύθυνε ο τομεάρχης ενέργειας και περιβάλλοντος του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Αρβανιτίδης αναφερόμενος στην επόμενη μέρα στον τομέα των μετακινήσεων και την ηλεκτροκίνηση αλλά και την γενικότερη ανάγκη για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που θα στηρίζεται στην ψηφιακή και πράσινη οικονομία.
Όπως ανέφερε ο κ. Αρβανιτίδης η ηλεκτροκίνηση συμβολίζει χαρακτηριστικά την μετάβαση και το νέο πρότυπο ψηφιακού και πράσινου μετασχηματισμού της οικονομίας αλλά και της παραγωγικής διαδικασίας, ενώ σημείωσε επίσης ότι:
«Στο Κίνημα Αλλαγής δίνουμε έμφαση στην ψηφιακή και πράσινη οικονομία με παραγωγή όμως στον τόπο μας και τόνωση των εξαγωγών καινοτόμων προϊόντων. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης σε μεγάλο ποσοστό στο δικό μας σχέδιο κατευθύνονται σε παραγωγικές επενδύσεις και κίνητρα, ιδιαίτερα όσο αφορά την πράσινη οικονομία με στόχο την ισόρροπη Βιώσιμη Ανάπτυξη και με πιο συγκεκριμένες στοχεύσεις – ανάμεσα σε άλλες – όπως:
- Την Ενεργειακή Μετάβαση με την ενίσχυση των ΑΠΕ, ώστε να καλύψουν το 65% της ζήτησης στον ηλεκτρισμό ως το 2030 και το 80% ως το 2050.
- Και την αειφόρο κινητικότητα, που σημαίνει αξιοποίηση και επέκταση της χρήσης των τραίνων στις μετακινήσεις και την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
Γιατί ηλεκτροκίνηση δεν είναι μόνο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ποδήλατα και σκούτερ αλλά και το τραίνο που έχει μείνει πολύ πίσω στην πατρίδα μας και πρέπει να επεκταθεί, για παράδειγμα η πρόσβαση της Δυτικής Μακεδονίας. Tο Υπουργείο Μεταφορών πρέπει να επιταχύνει την ανάπτυξη της μεταφοράς προϊόντων μέσω σιδηροδρόμων και να εξηλεκτρίσει όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας.
Πέρα όμως από τους στόχους που θέτουμε έχει μεγάλη σημασία να μιλήσουμε και για τους όρους αυτής της ανάπτυξης. Τους όρους και τις προϋποθέσεις που θα αναπτυχθεί η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα. Πώς θα το πετύχουμε ; Με ποια μέσα ; Και με ποιους ως ωφελημένους ;
Θέλω να σταθώ σε 3 κρίσιμους παράγοντες που θα παίξουν ρόλο – κατά την άποψή μου – για μια αποτελεσματική εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα αλλά και για επέκταση της ηλεκτροκίνησης με όρους εθνικής ανάπτυξης.
- Πρώτον: Την εγχώρια ανάπτυξη παραγωγών ή συμπαραγωγών στην ηλεκτροκίνηση.
- Δεύτερον: Τα πολύτιμα μέταλλα που είναι κρίσιμα για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
- Και τρίτον: τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ηλεκτροκίνηση.
Σε σχέση με την εγχώρια ανάπτυξη παραγωγών ή συμπαραγωγών, στόχος θα πρέπει να είναι η διαμόρφωση δικτύων επιχειρήσεων με έμφαση στην παραγωγή και όχι μόνο στην εισαγωγή υλικών που κατασκευάζονται στο εξωτερικό. Πρέπει να επιδιώξουμε διάχυση της ωφέλειας και ΟΧΙ συγκέντρωση σε λίγους και ισχυρούς. Πρέπει να στηριχθούν πολλές ελληνικές μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα γίνουν «ιμάντες» και «καταλύτες» της ισόρροπης Βιώσιμης Ανάπτυξης, ώστε αυτή να γίνει πραγματικά κοινωνικό «κτήμα» και σκοπός. Ώστε να μην επικρατήσει η αίσθηση ότι η «Πράσινη» Ανάπτυξη είναι κάτι που επιβάλλεται από τα πάνω, έχει κέρδη μόνο για τους μεγάλους και στο τέλος της ημέρας καταλήγει να είναι απλά μια «Πράσινη» μετάλλαξη του Καπιταλισμού. Έτσι ώστε να μην επικρατήσει επίσης η αίσθηση ότι η ηλεκτροκίνηση είναι μια μόδα εποχής και μόνο για τα «μεγάλα πορτοφόλια», αλλά είναι τρόπος και στάση ζωής πια. Εμείς λέμε ότι η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα θα πρέπει να προωθηθεί με όφελος όχι μόνο για τις ξένες εταιρίες κατασκευής ηλεκτρικών αυτοκινήτων που θα επιδοτηθούν από εμάς. Αλλά να στηριχθούν και να αναπτυχθούν ελληνικές εταιρείες που θα κατασκευάζουν πχ μπαταρίες και άλλα έξυπνα συστήματα διαχείρισης της ενέργειας (πχ έξυπνους μετρητές) ή εφαρμογές και υπηρεσίες μέσω της τεχνολογίας του blockchain αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης, ή μονάδες για την μετατροπή συμβατικών οχημάτων σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και βιομηχανία ανακύκλωσης μπαταριών.
Δεν έχει νόημα να γεμίσουμε με ηλεκτρικά ΙΧ που θα εισάγουμε απέξω. Τι νόημα και περιεχόμενο θα έχει η ….ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ όπως λέμε όταν θα αυξάνεται τεράστια το εμπορικό ισοζύγιο ; Σε συνδυασμό μάλιστα και με τις οικονομικές δυσκολίες που βρίσκονται μπροστά μας εξαιτίας της πανδημίας ; Οι περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης κινδυνεύουν να «σβήσουν» κυριολεκτικά από τον χάρτη όταν σβήσουν τα λιγνιτοεργοστάσια. Χρειάζονται πολύ ισχυρά κίνητρα για την μετατροπή τους σε ζώνες τεχνολογικής καινοτομίας που μπορούμε να έχουμε και στην Ελλάδα. Δεν καταλαβαίνω γιατί μπορεί η Τουρκία να κατασκευάζει ηλεκτρικά αυτοκίνητα και μεταφορικά drowns και ΔΕΝ μπορούμε εμείς. Χρειάζεται στενή συνεργασία της ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας με την επιχειρηματικότητα αλλά και την πολιτεία για να εκμεταλλευτούμε ειδικά τις δυνατότητες που δίνει η τεχνητή νοημοσύνη. Έτσι θα γεφυρώσουμε το κενό που μας χωρίζει από τις πρωτοπόρες βιομηχανικά χώρες και οικονομίες καθώς είναι μια τεράστια ευκαιρία να μπούμε στο τραίνο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Ασχέτως αν χάσαμε όλα τα άλλα τραίνα των προηγούμενων επαναστάσεων. Αν μπορέσουμε να αναπτύξουμε επιχειρήσεις αυτοματισμών και του λεγόμενου machine learning και στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, θα μπούμε όχι απλά στα πίσω βαγόνια αυτού του τραίνου αλλά κατευθείαν στις καλές θέσεις. Και εκεί πρέπει και μπορεί να μπει η Ελλάδα, και η ελληνική παραγωγή, με όφελος για τους πολλούς και όχι μόνο για τους λίγους.
Ξεχωριστό κεφάλαιο και ειδική προσέγγιση τόσο από την πολιτεία όσο και από τον εγχώριο επιχειρηματικό κόσμο θα πρέπει επίσης να έχει το κομμάτι των πολύτιμων μετάλλων που συνδέονται με την ηλεκτροκίνηση και τα οποία δεν βρίσκονται μόνο στην ξηρά αλλά και στην θάλασσα και ως εκ τούτου ίσως θα έπρεπε να αναζητάμε αυτά εντός της ΑΟΖ μας, παρά υδρογονάνθρακες. Μέταλλα που χρησιμοποιούνται στον τομέα της ηλεκτροκίνησης όπως είναι το λίθιο, το μαγγάνιο, το κοβάλτιο, το νικέλιο και ο χαλκός σύμφωνα με μία τελευταία ανακοίνωση της Παγκόσμιας Τράπεζας η ζήτησή τους μέχρι το 2050 θα αυξηθεί κατά 11 φορές, ενώ για τα τρία τελευταία, οι πρώτες ελλείψεις ίσως εμφανιστούν λίγο πριν από το 2030! Εδώ στην Ελλάδα έχουμε μια χρεοκοπημένη και υπό ειδική διαχείριση ΛΑΡΚΟ που ΔΕΝ πρέπει να καταλήξει να γίνει βορά και να διαμοιραστούν τα κοιτάσματα νικελίου, από εδώ και από εκεί. Χωρίς να θέλω να καλλιεργήσω νέους εθνικούς μύθους απλά σημειώνω τις δυνατότητες που υπάρχουν και θυμίζω ότι η ΛΑΡΚΟ το 2004 πέρναγε σε περίοδο κερδοφορίας και το 2005 ήταν η μόνη ευρωπαϊκή εταιρεία που παρήγαγε νικέλιο από αυτόχθονες πηγές, ενώ κάλυπτε το 6% της πανευρωπαϊκής ζήτησης σε νικέλιο. Είμαι βέβαιος ότι όλοι σας θα παρακολουθείτε την πορεία της εταιρίας TESLA, όπου μια και μόνη εταιρεία προς το τέλος του 2020 ξεπέρασε τα 829 δις δολάρια σε κεφαλαιοποίηση, υπερβαίνοντας σε κεφαλαιοποίηση όλες τις άλλες κορυφαίες παγκόσμιες αυτοκινητοβιομηχανίες και μέσα στο 2020, η μετοχή της σημείωσε άνοδο… 743% με τον κ. Μασκ να γίνεται ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου. Ο οποίος ανάμεσα σε άλλες δηλώσεις του ανέφερε χαρακτηριστικά: «θα ήθελα απλώς να τονίσω εκ νέου, σε όλες τις εταιρείες εξόρυξης εκεί έξω, παρακαλώ παράξετε περισσότερο νικέλιο. Όπου κι αν βρίσκεστε ανά τον κόσμο, παρακαλώ εξορύξτε περισσότερο νικέλιο και… στοχεύστε στην αποδοτικότητα, προφανώς με φιλική προς το περιβάλλον εξόρυξη νικελίου, σε μεγάλο όγκο…».
Κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης καλείται να διαδραματίσει επίσης και η Τοπική Αυτοδιοίκηση με την κατάρτιση / επικαιροποίηση και εφαρμογή Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, και την παρουσίαση μέσα στο 2021 των τοπικών σχεδίων ανάπτυξης σημείων φόρτισης για την εντατικοποίηση της ηλεκτροκίνησης στο αστικό περιβάλλον. Οι Δήμοι πρέπει να επεξεργαστούν και να εφαρμόσουν μέτρα αειφόρου και έξυπνης αστικής κινητικότητας. Είναι ξεκάθαρο νομίζω σε όλους μας ότι όσο δεν υπάρχει ένα επαρκές δίκτυο ηλεκτρικής φόρτισης στη χώρα, οι πολίτες θα εξακολουθούν να είναι διστακτικοί έναντι μιας αγοράς ηλεκτροκίνητου οχήματος. Πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, δείχνουν πως το 75% των σημείων φόρτισης συγκεντρώνονται σε μόλις τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, τη Γερμανία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις έξι χώρες με τα λιγότερα σημεία φόρτισης, μαζί με την Κύπρο, τη Μάλτα, τη Βουλγαρία και τη Λιθουανία.
Τέλος, επιτρέψτε μου να κλείσω με ένα πολιτικό σχόλιο που σχετίζεται με την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό στο θέμα της ηλεκτροκίνησης των συναρμόδιων Υπουργείων και εννοώ μεταξύ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών αλλά και του Οικονομικών θα έλεγα. Ούτως ώστε να μην χρειάζεται το κάθε Υπουργείο να ετοιμάζει το δικό του Νομοσχέδιο για την ηλεκτροκίνηση και ελπίζω στο μέλλον να προχωρήσει πιο αρμονικά η πορεία της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας.