Σημεία ομιλίας Γιώργου Αρβανιτίδη στην Ολομέλεια της Βουλής για το Νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον»
- Μείωση της πλαστικής ρύπανσης και στήριξη των επιχειρήσεων για εξεύρεση προσιτών φιλοπεριβαλλοντικών υποκατάστατων
Με περισσότερο από το 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων να είναι πλαστικά, και τους βυθούς του πλανήτη μας γεμάτους με περίπου 14 εκατομμύρια τόνους πλαστικού, το θαλάσσιο οικοσύστημα, αλλά και η ανθρώπινη τροφική αλυσίδα βρίσκεται σε τεράστιο κίνδυνο.
Το Κίνημα Αλλαγής τάχθηκε εξ’ αρχής θετικά στην ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 για την απόσυρση των Πλαστικών Μιας Χρήσης και είχαμε πιέσει να ενσωματωθεί έγκαιρα η σχετική οδηγία προκειμένου τόσο το Δημόσιο, όσο και ο ιδιωτικός τομέας και οι πολίτες να προσαρμοστούν και να προετοιμαστούν καλύτερα για αυτές τις πολύ σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητά μας.
Παραμένει όμως το ερώτημα: Τί θα αντικαταστήσει τα πλαστικά μίας χρήσης και τί αντίκτυπο θα έχει η επιλογή αυτή στην οικονομία, στην κοινωνία και στο περιβάλλον ;
Δεν αρκεί να σταματήσουμε μια πολύ κακή πρακτική και συνήθεια νομοθετώντας κίνητρα, αντικίνητρα και απαγορεύσεις. Πρέπει να σιγουρευτούμε και να πείσουμε τους πολίτες ότι οι νέες πρακτικές και συνήθειες που προτείνουμε ως εναλλακτικές θα είναι προσιτές και θα έχουν τουλάχιστον μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
2. Οκτώ σημεία κριτικής και αντιπροτάσεων για την αποπλαστικοποίηση της Ελλάδας
Στο Κίνημα Αλλαγής εστιάσαμε την κριτική και τις αντιπροτάσεις μας για την απο-πλαστικοποίηση της Ελλάδας στα εξής 8 βασικά σημεία ζητώντας:
- Να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην μείωση και την επαναχρησιμοποίηση των πλαστικών. Στο τρίπτυχο “μείωση-επαναχρησιμοποίηση-ανακύκλωση” (3R-Reduce-Reuse-Recycle) τα δυο πρώτα σκέλη είναι πολύ πιο σημαντικά.
- Να διερευνηθεί η δυνατότητα ώστε όλες οι δραστηριότητες που σχετίζονται με την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση, να τεθούν σε χαμηλότερες κλίμακες ΦΠΑ, με βάση περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια.
- Να προβλεφθεί πολεοδομική ρύθμιση για χωριστή συλλογή υλικών και αντικειμένων και για τα πλαστικά, μέσα στα όρια κάθε νέου κτιρίου, σε ξεχωριστό στεγασμένο χώρο.
- Να διερευνηθούν και άλλες μεθοδολογίες χρέωσης και να μην μείνουμε μόνο στη χρέωση ανά τεμάχιο που δεν λαμβάνει υπόψη της τη συνολική περιβαλλοντική επιβάρυνση του κάθε πλαστικού προϊόντος. Και αυτό γιατί η μεθοδολογία αλλά και οι στόχοι που τίθενται σηκώνουν μεγάλη συζήτηση για την αποτελεσματικότητά τους όπως πχ. το τέλος 4 λεπτών/τεμάχιο είναι δυσανάλογο της αξίας του κάθε προϊόντος. Η προσέγγιση ανά τεμάχιο, υποτιμά την πραγματική επιβάρυνση του περιβάλλοντος από κάθε προϊόν. Φαινομενικά δηλαδή, επιβάλλεται ένας γενικός οριζόντιος κανόνας των 4 λεπτών/τεμάχιο θεωρώντας ότι αυτό είναι ισότητα και το ΥΠΕΝ δεν μπαίνει στον κόπο να δει πιο αναλυτικά ποια πλαστικά προϊόντα στο τέλος του κύκλου ζωής τους επιβαρύνουν περισσότερο το περιβάλλον για να επιβάλει μια πιο αναλογική επιβάρυνση.
- Να μην υπάρξουν στρεβλώσεις στην αγορά με την προώθηση μονοπωλίων στα Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης πλαστικών και να είναι ανοιχτό το θέμα για τη δημιουργία ενός ή περισσότερων τέτοιων Συστημάτων.
- Να στηριχθεί κατά προτεραιότητα η μετάβαση στην κυκλική οικονομία των επιχειρήσεων που παράγουν πλαστικά. Με χρηματοδότηση νέων υποδομών και επενδύσεων ώστε να δημιουργήσουν νέα προϊόντα και να μην οδηγηθούν σε κλείσιμο.
- Να οργανωθεί καλύτερα η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για τη μείωση της χρήσης πλαστικού που βέβαια πρέπει να ξεκινήσει από τα σχολεία. Θα πρέπει να υπάρξει καλύτερη και μεγαλύτερη συνεργασία των Υπουργείων Παιδείας, Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Οι ρυθμίσεις είναι κατώτερες των απαιτήσεων και των περιστάσεων και θα αποδειχτεί αναποτελεσματική η επιλογή να αφεθεί η ευθύνη για την εφαρμογή μέτρων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για τη μείωση της χρήσης πλαστικού, μόνο στους φορείς Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης και τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης.
- Για το σωστό μέτρο της υποχρεωτικής κατασκευής κοινόχρηστων βρυσών με πόσιμο νερό από τους Δήμους θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι Δήμοι θα ανταποκριθούν έγκαιρα σε αυτήν την υποχρέωση και προτείναμε την σύνδεση κάποιας χρηματοδότησή τους με την κατ’ απόδειξη υλοποίηση του μέτρου, μέχρι την 1η Ιουλίου 2021. Ενώ τα ποσά που θα πηγαίνουν στους ΟΤΑ θα πρέπει να πηγαίνουν αποκλειστικά για δράσεις καταπολέμησης της πλαστικής ρύπανσης και να ελέγχονται για αυτό απολογιστικά και όχι να διατίθενται σε άλλους σκοπούς και έργα.
Το «κλειδί» της επιτυχίας του παρόντος Νομοθετήματος είναι να καταφέρουμε να βρούμε και να καθιερώσουμε λειτουργικές και προσιτές εναλλακτικές πρακτικές για τους πολίτες.
Και εδώ θα κριθεί πραγματικά το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος, από τις Υπουργικές Αποφάσεις που θα εκδώσει στη συνέχεια, καθορίζοντας τις εναλλακτικές λύσεις για όσα προϊόντα απαγορεύονται από εδώ και πέρα.
Στο πλαίσιο αυτό το προτρέπουμε και το καλούμε να υιοθετήσει έστω και στην συνέχεια τις προτάσεις μας ώστε ο δρόμος που χάραξαν τα μικρά νησιά μας όπως η Σίκινος, η Δονούσα και η Αλόννησος να γίνει λεωφόρος για να φτάσουμε πιο γρήγορα σε μια ουσιαστική μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από τα πλαστικά στο οικοσύστημα μας.
Και όχι μόνο να έχουμε μια οριζόντια οικονομική επιβάρυνση θεωρώντας ότι έτσι λύσαμε το πρόβλημα ή ένα ακόμα Νομοσχέδιο που υπηρετεί απλά το πράσινο αφήγημα της Κυβέρνησης.
Οι προκλήσεις είναι τεράστιες και η παρούσα ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας είναι μόνο η αρχή του αγώνα κατά της πλαστικής ρύπανσης. Ενώ παράλληλα καλούμε επίσης την Κυβέρνηση να χαράξει μία πιο φιλόδοξη εθνική κλιματική πολιτική και να προχωρήσει στη θέσπιση νομοθεσίας για την Κλιματική Αλλαγή με μείωση των εκπομπών κατά 65% έως το 2030.
3.Όχι στις πρόδρομες εργασίες ιδιωτικοποιήσεων των δικτύων
Σε σχέση με τις ενεργειακές Υπουργικές Τροπολογίες που κατατέθηκαν, υπερψηφίσαμε την μια καθώς αυτές τις αλλαγές για την σύνδεση έργων ΑΠΕ κλπ τις είχαμε ζητήσει και επισημάνει τις δυσλειτουργίες που θα επέρχονταν από την πρόχειρη πρόσφατη σχετική νομοθέτηση της Κυβέρνησης, ενώ εκφράσαμε την κάθετη αντίθεσή μας για την πιο σημαντική ενεργειακή Τροπολογία σε σχέση με τον ΔΕΔΔΗΕ, τη ΔΕΠΑ Υποδομών και την ΛΑΡΚΟ όπου στην ουσία με αυτές τις ρυθμίσεις επιταχύνεται η ιδιωτικοποίησή τους.
4. Ευθύνες του ΥΠΕΝ για παρενέργειες και αρρυθμίες στην αγορά
Τέλος, υπογραμμίζουμε τις τεράστιες ευθύνες του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για δυο παρενέργειες και αρρυθμίες που έχει επιφέρει στην ενεργειακή αγορά και στην αγορά ακινήτων:
- Το τεράστιο έλλειμμα που μπορεί να αγγίξει τα 300 εκατ. ευρώ, έως το τέλος του 2020, και το οποίο έχει δημιουργηθεί στον ειδικό λογαριασμό για τις ΑΠΕ, τον ΕΛΑΠΕ, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει με ΚΡΑΧ η αγορά των ΑΠΕ, εξαιτίας της μείωσης του ειδικού τέλους ΕΤΜΕΑΡ για τη στήριξη των ΑΠΕ που αποφάσισε πέρσι το ΥΠΕΝ θέλοντας επικοινωνιακά να καλύψει την αύξηση της τιμής του ρεύματος στους λογαριασμούς της ΔΕΗ.
- Τους νέους εκβιασμούς των τραπεζών σε όσους δανειολήπτες διαθέτουν ενυπόθηκα οικόπεδα, που δεν θα έχουν δικαίωμα οικοδόμησης μετά την ψήφιση του νέου χωροταξικού, πιέζοντας τους να προχωρήσουν σε άμεση έκδοση οικοδομικής άδειας ή αλλιώς στην παροχή άλλων πρόσθετων εγγυήσεων.
#kinima_allagis #Waste__Plastic #ΑΠΕ #Climate_Change
Δείτε εδώ ολόκληρη την ομιλία του κ. Αρβανιτίδη: