Στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής όπου ξεκίνησε η συζήτηση της κύρωσης της Σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» τοποθετήθηκε ο αρμόδιος Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εισηγητής του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Αρβανιτίδης αναδεικνύοντας τα πολλά προβληματικά σημεία της τροποποίησης της Σύμβασης που συνήψε η Κυβέρνηση και έθεσε σειρά ερωτημάτων προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκρέκα για τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και εργασιακά ζητήματα της Σύμβασης.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Αρβανιτίδης ρώτησε τον Υπουργό επειδή πολλά ακούγονται για το timing και τις συνθήκες που έρχεται προς κύρωση αυτή η τροποποίηση της Σύμβασης του Ελληνικού Δημοσίου με την εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» (Eldorado Gold), η οποία αναζητά ακόμα την απαραίτητη χρηματοδότηση για να προχωρήσει στις επενδύσεις που επιβάλει η Σύμβαση της, αν υπάρχει περίπτωση ή σκέψη να κατευθυνθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης για τις επενδύσεις που οφείλει να κάνει η εταιρεία. Αυτό είναι ένα κομβικό θέμα και το Κίνημα Αλλαγής θα επιμείνει προκειμένου να γνωρίζουν οι Έλληνες πολίτες δηλαδή αν συζητάμε μια Σύμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με μια ιδιωτική εταιρεία για επενδύσεις, που τα λεφτά για αυτές τις επενδύσεις θα μπουν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψη και όχι από τους ιδιώτες. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν στην ενδιάμεση αξιολόγηση του ελληνικού σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης ζητά να μάθει «πώς θα ληφθούν υπόψη ανησυχίες σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας» στα θέματα χωροταξίας και θέτει ως απαραίτητη προϋπόθεση για να χρηματοδοτηθεί κάποιο έργο από το Ταμείο Ανάκαμψης την τήρηση της αρχή της «Μη Σημαντικής Βλάβης» στο περιβάλλον από τα έργα αυτά.
Στη συνέχεια ο κ. Αρβανιτίδης ξεκαθάρισε προς πάσα κατεύθυνση ότι:
«Σήμερα μιλάμε για την συγκεκριμένη Σύμβαση και όχι για την ουσία της επένδυσης. Δυστυχώς θα συζητήσουμε μόνο το κείμενο της τροποποιημένης Σύμβασης που διαπραγματεύθηκε η Κυβέρνηση της ΝΔ, χωρίς δυστυχώς να μπορούμε να αλλάξουμε κάτι και χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, που τονίζω και υπογραμμίζω ότι δεν πρέπει να ξαναδιχαστεί. Η Ελλάδα δεν χρειάζεται νέους διχασμούς σε κανένα επίπεδο, ούτε εθνικό, ούτε τοπικό. Η χώρα και η κοινωνία μας έχουν ανάγκη ένα εθνικό σχέδιο για να τελειώνουμε με την πανδημία και να μπορέσουμε να δούμε πιο αισιόδοξα την επόμενη μέρα.
Και για εμάς στο Κίνημα Αλλαγής,
το σχέδιο της επόμενης ημέρας λέει ότι χρειαζόμαστε άμεσες βιώσιμες επενδύσεις με προστιθέμενη αξία για τη χώρα.
Λέμε ΝΑΙ σε αυτές τις επενδύσεις. Λέμε ΝΑΙ στην Μεταλλευτική Δραστηριότητα. Αλλά με όρους και προϋποθέσεις. Που προστατεύουν το περιβάλλον και την εργασία. Που φέρνουν την μέγιστη δυνατή ανταποδοτικότητα στις τοπικές κοινωνίες. Και που αποφασίζονται ύστερα από εξαντλητική διαβούλευση μαζί τους. Και όχι απλά μέσα από τυπικές διαδικασίες διεκπεραίωσης. Η ουσιαστική διαβούλευση θα έπρεπε να είχε προηγηθεί.»
Ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής αναφέρθηκε επίσης στο ιστορικό της επένδυσης και υπογράμμισε ότι χρειαζόμαστε μια νέα Σύμβαση με καθαρούς όρους και κανόνες μέσα σε ένα βιώσιμο και λειτουργικό πλαίσιο και όχι μια νέα Σύμβαση με αστερίσκους, παραπομπές, παραθυράκια διαφυγής, προβληματικές παραχωρήσεις του Δημοσίου και επενδυτικά σχέδια που είναι «στον αέρα». Σημείωσε δε την ανάγκη να υπάρξει μια «εθνική στρατηγική για το μέταλλο» με αύξηση των ανταποδοτικών τελών προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Δήμους και Τοπικές Κοινότητες) και την διασφάλιση του Δημοσίου Συμφέροντος από κάθε άποψη, ειδικά στη συγκεκριμένη Σύμβαση.
«Από την άποψη των δικαιωμάτων του Δημοσίου και των εσόδων του.
Από την άποψη του κατά πόσο διεκδίκησε τις αποζημιώσεις που δικαιούταν το Δημόσιο όταν το ΣτΕ επιβεβαίωνε παραβιάσεις συμβατικών υποχρεώσεων της εταιρείας.
Από την άποψη ότι ο Δήμος και οι Κοινότητες θα δουν πραγματικά ανταποδοτικά έργα και οφέλη και δεν θα γίνουν επαίτες, λέγοντας «Καλώς ήρθε το δολάριο»…
Από την άποψη ότι δεν θα δούμε κάποια στιγμή κουφάρια εγκαταστάσεις και κρανίου τόπο την περιοχή, εγκαταλελειμμένη και λεηλατημένη.
Από την άποψη της προστασίας του Περιβάλλοντος και της μετέπειτα αποκατάστασης.
Αλλά και του γιατί θα πρέπει να έχει απόλυτη πρόσβαση και προτεραιότητα στα πηγάδια και τα νερά της περιοχής η εταιρεία ;
Από την άποψη της ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ αύξησης της απασχόλησης με καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Από την άποψη της περίπτωσης που οι φορολογούμενοι πολίτες κληθούν να βάλουν το χέρι στη τσέπη για αποζημιώσεις προς την εταιρεία επειδή υπάρχουν ρήτρες-«θηλειές» στη νέα Σύμβαση.
Αυτή είναι μια ολιστική και σφαιρική προσέγγιση του Δημοσίου Συμφέροντος που κάνουμε εμείς.
Και μέσα από αυτά τα φίλτρα θα εξετάσουμε την Σύμβαση.
Την οποία όμως όσο πιο πολύ την μελετάμε και διαβάζουμε τους όρους και τις λεπτομέρειές της, τόσο πιο πολλοί προβληματισμοί μας δημιουργούνται, από τα πολλά «δύναται» και τα λίγα «υποχρεούται» που αναφέρονται στην εταιρεία. Πολλά «Δύναται» και λίγα «Υποχρεούται» η Εταιρεία…
Πολλά θέματα παραμένουν ως μελλοντικές εκκρεμότητες, με πιο κρίσιμο αυτό της Μεταλλουργίας. Και εδώ προκύπτουν πάρα πολλά επιμέρους ερωτήματα για τα οποία θέλουμε διευκρινήσεις.
Για παράδειγμα, αναφέρεται ότι από την κύρωση αυτής της Σύμβασης θα προκύψουν 1.400 επιπλέον μόνιμες θέσεις εργασίας. Ο αριθμός όμως αυτός των 1400 περίπου θα είναι κατ’ εκτίμηση ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων στην «αιχμή του έργου» μόνο στις Σκουριές. Αυτές τις 1400 θέσεις που υπολογίζετε για τις Σκουριές στην … «αιχμή» μάλιστα του έργου, τις υπολογίζετε με την Μεταλλουργία ή χωρίς την Μεταλλουργία ; Πώς προκύπτει αυτό το 1400 στις Σκουριές ;
Γιατί αν συμπεριλαμβάνει η εταιρία και την Μεταλλουργία (εφόσον κάνει λόγο για την… «αιχμή κάθε έργου») σε αυτές τις εκτιμήσεις της, θα πρέπει να μας πει και πόσοι θα είναι τελικά οι εργαζόμενοι εάν ΔΕΝ γίνει η Μεταλλουργία.
Για να καταλάβουμε δηλαδή πόσο άμεσα και πραγματικά θα βρουν όντως δουλειά οι άνθρωποι εκεί…
Ή απλά κάνουμε σχέδια επί χάρτου και τάζουμε θέσεις εργασίας στο μέλλον…εάν και εφόσον…με τον κίνδυνο βέβαια να χαθούν σε άλλους τομείς θέσεις εργασίας…
Και μάλιστα χωρίς να δεσμεύεται η εταιρεία με δικλείδες ασφαλείας ώστε να δουλέψουν κατά προτεραιότητα οι κάτοικοι του Δήμου Αριστοτέλη και των γύρω Κοινοτήτων.
Δεν υπάρχει καμία δέσμευση για συγκεκριμένο αριθμό προσλήψεων από τον Δήμο Αριστοτέλη, παρά μόνο γενικόλογη αναφορά από την ευρύτερη περιοχή της Χαλκιδικής.
Αντίστοιχοι προβληματισμοί και ερωτήματα βέβαια ισχύουν και για την ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ.
Εκεί το Επενδυτικό Σχέδιο κάνει λόγο για αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας του μεταλλείου της ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ στους 650.000 τόνους ετησίως, από 400.000 τόνους σήμερα.
Και αυτό θα γίνει μόνο με περίπου 20 παραπάνω εργαζόμενους ; Είναι ειλικρινής η απορία μου και πραγματικά προσπαθώ να καταλάβω το σκεπτικό, τους υπολογισμούς και τις παραδοχές που έχουν γίνει ώστε να προκύπτουν αυτά τα νούμερα.
Μπορεί να είναι και κάποια τεχνικά ζητήματα (πχ εκσυγχρονισμός μονάδων που αυξάνουν τόσο σημαντικά την παραγωγικότητα) τα οποία δεν είμαστε σε θέση να τα γνωρίζουμε όλα και για αυτό ζητάμε να διευκρινιστούν.
Όπως προσπαθώ να καταλάβω το πώς θα είναι αποτελεσματικός ο περιβαλλοντικός έλεγχος με την πρόσληψη από την εταιρεία Ανεξάρτητου Περιβαλλοντικού Ελεγκτή, χωρίς τον οποίο ΔΕΝ θα είναι καμία ενέργεια και περιβαλλοντικός έλεγχος έγκυρος!
Όλα αυτά τα ερωτήματα και οι προβληματισμοί μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια τουλάχιστον πρόχειρη Σύμβαση, για να μην πω κακογραμμένη, που έγινε μάλλον βιαστικά και χρειάζεται να φωτιστούν ακόμα πολλές πλευρές της.
Σε κάθε περίπτωση θα καταθέσουμε συγκεκριμένες προτάσεις και δικλείδες ασφαλείας που θα έπρεπε να περιέχει μια τέτοια Σύμβαση. Και ειδικά μια Επιτροπή Παρακολούθησης της Υλοποίησης της Σύμβασης για να ξέρουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα αν υλοποιούνται τα έργα, οι επενδύσεις, οι εισπράξεις, οι περιβαλλοντικοί όροι κλπ. όπως προβλέφθηκαν.
Εκτίμησή μου, είναι, ότι οι ρήτρες τις οποίες έχετε βάλει για τα βήματα της εταιρείας και τις ασάφειες που έχετε, πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ και ειδικά τις εποχές που ζούμε, κινδυνεύει η εταιρεία να πάρει το μετάλλευμα και να το εξάγει και στο τέλος, να μείνουμε, «με κουφάρια» στην περιοχή.
Δεν είμαι «μάντης κακών», αλλά όλα αυτά τα κείμενα και ο τρόπος που προσεγγίζετε τη Σύμβαση, δεν με κάνουν να νιώθω καθόλου αισιόδοξος.»