Ομιλία του Γιώργου Αρβανιτίδη στην Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση αποβλήτων.
Κύριε Υπουργέ, ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω γιατί έχετε ανάγκη να επιλέγετε να λειτουργείτε με τακτικισμούς και τεχνικές για να αποφύγετε το δημόσιο διάλογο ή τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Δεν το χρειάζεστε. Επιλέγετε κάποιες πολιτικές, δώστε το χρόνο να ακούσετε την κριτική και θα κριθείτε από τα αποτελέσματα. Δέκα χρόνια, πρέπει να έχουμε κατανοήσει όλοι σε αυτή την αίθουσα, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στη δημοκρατία μας και στη λειτουργία του πολιτικού μας συστήματος είναι η κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στους πολιτικούς. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο, με καπατσοσύνη, με χειρισμούς, να διοικείτε εσείς αυτή τη χώρα και άλλα να λέτε και άλλα να κάνετε. Φέρνετε δύο ευρωπαϊκές Οδηγίες, τις βάζετε δύο φορές σε διαβούλευση, 100 άρθρα, προσθέσατε 50 άρθρα επιπλέον. Το κάνετε σε όλα τα νομοσχέδια, δεν αφορά μόνο εσάς. Δύο χρόνια είμαστε εδώ. Πέρασε το μνημόνιο, κατά την άποψη του ΣΥΡΙΖΑ, έχουμε την πανδημία τώρα. Έτσι θα πάμε; Τα επόμενα δέκα χρόνια, λοιπόν, με τον ίδιο τρόπο θα αντιμετωπίζουμε τον τρόπο με τον οποίο νομοθετούμε; Θα φέρετε τροπολογία και τα 100 άρθρα θα γίνουν 200. Ξέρετε, η διαδικασία της καλής νομοθέτησης προέκυψε ως ανάγκη, προκειμένου μετά τη διαβούλευση και την έκφραση του κόσμου να οδηγηθούμε στην βελτίωση της νομοθέτησης, να έρθει εδώ να γίνει διάλογος, να καταλήξουμε μετά τη συζήτηση για τα άρθρα σε προτάσεις, να περάσει μια βδομάδα να πάμε στη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου και ένα ολοκληρωμένο νομοσχέδιο να έρθει προς κύρωση στη βουλή για συζήτηση.
Ειλικρινά, δεν κατανοώ ούτε τους φόβους, ούτε την τακτική σας. Επιμένετε να συγκρίνεστε διαρκώς με τον κακό εαυτό της προηγούμενης κυβέρνησης, της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και μόνιμη επωδός, όταν ακούτε κριτική, είναι μα ήσασταν χειρότεροι ή εμείς προσπαθούμε να κάνουμε καλύτερα πράγματα. Αν θέλουμε να είναι αποτελεσματικές και εφαρμόσιμες οι πράσινες πολιτικές, πρέπει να μη φοβόμαστε το δημόσιο διάλογο και να βάλουμε τους πολίτες μέσα στη συζήτηση γιατί αυτοί τελικά θα στηρίξουν τη μετάβαση αυτή. Για μας, το Κίνημα Αλλαγής, η συνδιαμόρφωση κάθε πράσινης πολιτικής είναι αδιαπραγμάτευτη και αυτό είναι βασική μας διαφορά με την κυβέρνησή σας η οποία προωθεί ακόμα και τη νέα κλιματική νομοθεσία χωρίς στην ουσία κοινωνικό διάλογο.
Η κοινωνία σήμερα είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένη, απαιτεί συμμετοχή, απαιτεί λογοδοσία. Οι πολίτες δικαίως ζητούν μεγαλύτερο έλεγχο για περιβαλλοντική συμμόρφωση των επιχειρήσεων και αυξημένη συμμετοχή στη συνδιαμόρφωση και τις αποφάσεις της πολιτείας. Απαιτεί συνδιαμόρφωση και όχι απλή συμμετοχή μέσα από μια τυπική διαδικασία, όπως και σε αυτό το νομοσχέδιο επιλέγεται μέσα από το άρθρο 58 και τη ρύθμισή του.
Η Κυβέρνηση επιμένει επίσης σε μια ξεπερασμένη λογική την οποία ξεκίνησε πριν ένα χρόνο, τον Αύγουστο το 2020, για τη δημιουργία τουλάχιστον τριών-τεσσάρων μονάδων παραγωγής ενέργειας από υπόλειμμα. Αυτό περιγράφεται στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων που πέρασε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 31 Αυγούστου του 2020. Και έρχεστε σήμερα, με το άρθρο 63 του νομοσχεδίου, να αναθέτεται στον εαυτό σας, τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, «τα πάντα όλα», που λέει και η λαϊκή έκφραση, για τη δημιουργία μάλιστα Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων.
Εξηγήστε μας τι σημαίνει αυτό, τις τρείς, τέσσερις, πέντε, έξι, μονάδες που σχεδιάσατε; Τι σημαίνει δίκτυο; Ποια είναι τελικά η Κυβερνητική επιλογή; Και μπορεί με το άρθρο 4 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2018/851/ΕΚ να προβλέπει την ανάκτηση ενέργειας από απόβλητα, αλλά την κατατάσσει στην ιεράρχηση χαμηλά, ως το τελευταίο στάδιο πριν την ταφή. Βάζοντας, βέβαια, πρώτα τρεις προτεραιότητες, την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.
Δυστυχώς η ανάπτυξη αρκετών τέτοιων μονάδων καύσης όπως φαίνεται, σε συνδυασμό με τις μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων, είναι προφανές ότι θα αποθαρρύνει με έμμεσο τρόπο τις πρώτες τρεις προτεραιοποιήσεις, την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση. Και άρα οι ορθότερες πρακτικές διαχείρισης θα τεθούν εν αμφιβόλω.
Με δεδομένο επίσης τη μη χρηματοδότηση αυτής της μεθόδου από την Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των αποβλήτων, προκαλούνται εύλογες απορίες. Γιατί εμείς εδώ επιλέγουμε το 2021 να στήσουμε Δίκτυο Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων; Δεν αντιλαμβάνεστε ότι έτσι κατ’ ουσίαν αυτοϋπονομεύεται τους φιλόδοξους στόχους της ανακύκλωσης, ότι «τραβάτε το χαλί κάτω από τα πόδια» στην κυκλική οικονομία, ότι βάζετε εμπόδια στην προσπάθεια διαλογής σε ξεχωριστά ρεύματα που προβλέπουν οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες τις οποίες καλούμαστε να ενσωματώσουμε σήμερα στο εθνικό δίκαιο;
Οι σύγχρονες αρχές της κυκλικής οικονομίας καθιστούν πλέον αναχρονιστική την καύση, πλην από ελάχιστων τελικών υπολειμμάτων, που θα μπορούσαν να διατεθούν ήδη στην υπάρχουσα βιομηχανία.
Να πω εδώ μερικά πράγματα σε σχέση με τον Ε.Ο.Α. Πολύ φοβάμαι ότι έρχεστε να διαιωνίσετε ένα στρεβλό καθεστώς, το οποίο δυστυχώς έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. Βέβαια, ο Ε.Ο.Α. χρειάζεται αλλαγές και ενίσχυση με στελέχη και πόρους, αλλά δεν δείχνετε την απαραίτητη τόλμη. Δυστυχώς ο εποπτικός του ρόλος στην παρακολούθηση των συστημάτων ανακύκλωσης παραμένει ακόμα και τώρα ζητούμενο. Και το λέω αυτό γιατί, από τη μία πλευρά επιβάλλεται ποινές στα συστήματα ανακύκλωσης εάν δεν πετύχουν τους στόχους τους, ωστόσο η διαδικασία που προβλέπεται είναι μακρόσυρτη και γραφειοκρατική, με συνέπεια ένα ανεπαρκές σύστημα να μπορεί να λειτουργεί για αρκετά χρόνια μέχρι να ανακληθεί η άδειά του.
Αυτή είναι η ουσία. Ποιος έλεγχος; Από τη στιγμή, λοιπόν, που ένα σύστημα παρόλο που δεν πετυχαίνει τους στόχους του, δεν κάνει σωστά τη δουλειά του, μπορεί και λειτουργεί χωρίς άδεια, δεν αντιλαμβάνομαι ποια αποτελέσματα θέλετε να πετύχετε. Αντί να δείτε, λοιπόν, τα κακά παραδείγματα που έχουν εμφανιστεί κατά καιρούς με τα διάφορα αποτυχημένα, δυστυχώς, συστήματα ανακύκλωσης, διαιωνίζεται το κρυφτό και το κυνηγητό και μετά θα τρέχουμε να κυνηγάμε τους στόχους της ανακύκλωσης.
Αλήθεια, ποιους άλλους μηχανισμούς και συστήματα σκοπεύετε να αξιοποιήσετε προκειμένου να πετύχουμε τους όντως φιλόδοξους στόχους που βάζετε; Πώς περιμένουμε να ανέβουμε από το 23% περίπου σήμερα στο 55% το 2025; Ξέρετε πόσο κοντά είναι αυτή η ημερομηνία; Στο 60% το 2030; Από εκεί και πέρα, βάζουμε ό,τι θέλουμε. Είναι το γνωστό παράδειγμα του excel, στο 65% το ’35 στην ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων. Οι Ο.Τ.Α. θα ενισχυθούν θεσμικά και χρηματοδοτικά ή απλά θα βάλουμε στόχους και μετά θα τους αφήνουμε «να κόψουν το λαιμό τους» και βέβαια η τελική επωδός, αυτοί φταίνε γιατί δεν προωθούν την ανακύκλωση. Αυτό πρέπει να σταματήσει αν θέλουμε πραγματικά να κάνουμε πολιτική.
Έρχομαι τώρα στον ΟΦΥΠΕΚΑ, που θεσμοθετήσατε εσείς πριν από ένα χρόνο – ήταν γνωστή η μεταρρυθμιστική μανία του κ. Χατζηδάκη – με τον ν. 4685/2020. Σας λέγαμε τότε χαρακτηριστικά ότι ιδρύεται έναν υδροκέφαλο, γραφειοκρατικό οργανισμό για τη διαχείριση των κατά τόπους προστατευόμενων περιοχών. Κάνετε αλόγιστη συγχώνευση φορέων διαχείρισης, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες, τη νησιωτικότητα των περιοχών στο Ιόνιο και στο Αιγαίο. Καταστρατηγείται την αποκέντρωση και αποδυναμώνεται τη δυνατότητα συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών σε αποφάσεις που αφορούν τον τόπο τους και ιδρύεται τον ΟΦΥΚΕΠΑ χωρίς καμία μελέτη.
Αντίθετα, με άλλες προτεινόμενες επιστημονικές λύσεις είχατε την μελέτη της ανανέωσης αλλά καρτ αλλά επιλέγετε, οτιδήποτε μελέτη γίνει ανάλογα αν σας βολεύει. Σήμερα, ένα χρόνο μετά, δυστυχώς, αυτές οι προβλέψεις που κάναμε τότε στη συζήτηση του νομοσχεδίου δικαιωνόμαστε. Φέρατε, αλλαγές στον δικό σας νόμο, αποδεικνύοντας πόσο προχειρογραμμένος ήταν. Ένα χρόνο μετά ως … βρίσκεται ακόμα στο στάδιο μετάβασης κι αυτό γιατί ο 4685 δεν προέβλεπε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα ενεργοποίησης του αλλά προέβλεπε μια μεταβατική εποχή λειτουργίας των φορέων με το παλαιό καθεστώς μέχρι να εγκριθεί μια σειρά Υπουργικών Αποφάσεων . Από αυτές κάποιες εξακολουθούν να εκκρεμούν όπως το οργανόγραμμα. Για να ξεκινήσεις κάτι το πρώτο που πρέπει να κάνεις είναι ένα οργανόγραμμα, και η απόφαση για τις πηγές εσόδων του με αποτέλεσμα να μην μπορεί να απορροφήσει τους φορείς διαχείρισης .
Με τις ρυθμίσεις που έρχονται, δεν επιλύονται δυστυχώς, βασικές εκκρεμότητες για τη φύλαξη των προστατευόμενων περιοχών. Δεν … ούτε οι συμμετοχικές επιτροπές διαχείρισης και Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν, ότι περιορίζεται ο ρόλος του, στην προστασία της βιοποικιλότητας. Θα δούμε τα επιχειρήματα που αναπτύσσονται . Το σίγουρο βέβαια είναι ότι ως ΦΥΠΕΚΑ έχει ακόμα δρόμο μπροστά του μέχρι να βρει πατήματα και περπατησιά .
Υπάρχουν επίσης, διάφορες άλλες ρυθμίσεις στο νομοσχέδιο, όπως η τρίμηνη παράταση της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, που την μεταθέσατε για την 1η Οκτωβρίου. Θα έπρεπε να είχατε κινηθεί πιο έγκαιρα κύριε Υπουργέ, και πάντως πριν από την 1η Ιουλίου οπότε και ξεκίναγε και τυπικά η υποχρεωτικότητα. Η καθυστέρηση αυτή, είχε ως αποτέλεσμα, να έχουν παγώσει μεταβιβάσεις και συμβολαιογραφικές πράξεις. Στην ουσία βέβαια, ο ένας μήνας ο Ιούλιος, τελειώνει σχεδόν και από τρίμηνη παράταση, γίνεται δίμηνη, για να μην πω ότι και ο Αύγουστος, με τα χαρακτηριστικά, που έχει στην πατρίδα μας ως μήνας διακοπών, στην ουσία μένει μόνο Σεπτέμβρης. Δείτε το .
Νομίζω, ότι η παράταση πρέπει να είναι μέχρι τέλος του χρόνου . Είμαστε θετικοί σε ορισμένες καλές διατάξεις όπως για τη σπατάλη των τροφίμων και τις δωρεές την υποχρεωτική εισαγωγή στα σχολεία, από την 1η Σεπτεμβρίου του 2022, της χωριστής συλλογής χαρτιού γυαλιού, πλαστικών μετάλλων, μπαταριών και αποβλήτων τροφίμων, με σκοπό, την ανάπτυξη και την εδραίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης της νέας γενιάς.
Το ακατάσχετο των προκαταβολών και των ενδιάμεσων πληρωμών ενίσχυσης, για τους δικαιούχους της δράσης, πρόγραμμα στήριξης και ανάπτυξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων του πράσινου ταμείου στην Κοζάνη, τη Φλώρινα και τη Μεγαλόπολη και στις παρεμβάσεις που κάνετε στη ΡΑΕ για να επιτελέσει επιτέλους ρυθμιστικό της ρόλο . Υπάρχουν, κάποιες άλλες ρυθμίσεις, για έργα ΑΠΕ που ενώ με την πρώτη ανάγνωση δείχνουν θετικές αν δει κανείς τις λεπτομέρειες, προκύπτουν ζητήματα και αναφέρομαι στην υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικής επιστολής, για την έκδοση βεβαίωσης παραγωγού ή βεβαιώσεις ειδικών έργων, στα έργα ΑΠΕ την οποία και εμείς είχαμε προτείνει από πέρυσι στον κ. Χατζηδάκη, προκειμένου να μπει μια τάξη .
Υπάρχουν, όμως δυστυχώς, με τις διατυπώσεις και τις επιλογές που κάνετε κάποιες παραφωνίες που θα πρέπει να διορθωθούν . Ειδικά για τις εγγυητικές τα μικρά 400 φωτοβολταϊκά που ανοίγετε στις περιοχές με κορεσμένο δίκτυο, θεωρούμε, ότι δεν θα πρέπει να δημιουργηθούν αδικίες . Θα μιλήσω αναλυτικότερα στη συζήτηση επί των άρθρων. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τα κεντρικά ζητήματα, μιας πολιτικής για τη διαχείριση των αποβλήτων πρέπει να είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας η περιβαλλοντική προστασία, άρα τελικά η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Η δική μας πολιτική πρόταση για ένα σύγχρονο έξυπνο σύστημα διαχείρισης, κάθε είδους αποβλήτων, καθορίζεται από τους στόχους της Ευρωπαϊκής πολιτικής, για την κυκλική οικονομία και των σχετικών οδηγιών με ορίζοντα το 2030, αλλά βέβαια, με προσέγγιση των ιδιαιτεροτήτων της χώρας μας. Η εξειδίκευση αυτών των στόχων, έρχεται τόσο μέσα από μια εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία που χρειάζεται βέβαια, την κατάλληλη επικαιροποίηση, όσο και μέσα από ένα άλλο εθνικό σχεδιασμό διαχείρισης αποβλήτων. Αλλά και τους περιφερειακούς σχεδιασμούς διαχείρισης, αποβλήτων και ασφαλώς, ρεαλιστικά τοπικά σχέδια σε κάθε Δήμο.
Για το Κίνημα Αλλαγής, οι στόχοι αυτοί πέρα από την κλασική έννοια της ανακύκλωσης και την εφαρμογή επιτέλους των χωριστών ρευμάτων συλλογής, θα πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση, στην πρόληψη την επαναχρησιμοποίηση και την …στοποίηση προκειμένου, να προσελκύσουμε ένα ποσοστό μόνο 10% των αποβλήτων που θα πηγαίνει στους χώρους υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων.
Η κυβέρνηση προτού μας καταθέσει αυτό το συνεκτικό πλαίσιο, όπως μας διατυμπάνιζε θα έπρεπε να μας παρουσιάσει την αξιολόγηση επιτέλους όλων των συστημάτων ανακύκλωσης και όλων των σχεδιασμών κάθε επιπέδου, εθνικού, περιφερειακού, τοπικού. Εκκρεμή διαρκώς το αίτημα μας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος να έρθουν επιτέλους όλοι οι φορείς να μας δείξουν τι έχουν πετύχει και ποιος είναι ο στόχος τους στο άμεσο διάστημα, για να δούμε επιτέλους τι δεν πάει καλά και είμαστε η τελευταία δυστυχώς, χώρα σε ανακύκλωση στην Ευρώπη; Επίσης, προτείνουμε να ενεργοποιηθούν άμεσα όλα τα συναρμόδια Υπουργεία σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση Τοπική και Περιφερειακή, προκειμένου να μην κινδυνεύσει η χρηματοδότηση έργων διαχείρισης και ανακύκλωσης απορριμμάτων από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020, ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Ποιος θα απολογηθεί για αυτό και πείτε μας τελικά θα πετύχουμε το στόχο, θα απορροφηθούν αυτοί οι πόροι, θα γίνει κάτι άλλο; Δεδομένου μάλιστα ότι αντίστοιχα έργα δεν θα είναι επιλέξιμα στο επόμενο ΕΣΠΑ, αυτούς τους πόρους στους οποίους βασίζουμε την αλλαγή στη χώρας μας το 2021-2027. Πρέπει να υπάρξει συνεργασία Aυτοδιοίκησης A’ και B’ βαθμού και κυβέρνησης με τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας μικρής κλίμακας για την επέκταση της χωριστής συλλογής, όπως ανέφερε χαρτί, γυαλί, πλαστικό, μέταλλο, βιοαπόβλητα, αλλά και την καλύτερη οργάνωση διαχειριστικών ρευμάτων αποβλήτων. Επίσης, να υπάρξει ένας ισορροπημένος γεωγραφικά σχεδιασμός, ώστε η περιοχή της δυτικής Αθήνας, του δυτικού Πειραιά να μην κληθεί για ακόμη μία φορά να σηκώσουν το τίμημα του σχεδιασμού σας.
Eπίσης, να ληφθεί υπόψη η σοβαρή και πολύ αξιόλογη δουλειά που έχει κάνει σε επίπεδο προτάσεων για την κυκλική οικονομία η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή. Ως κόμμα, δυστυχώς, κάνουμε κριτική στις ιδεολογικές αγκυλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, στο θέμα διαχείρισης των αποβλήτων και τις καθυστερήσεις που μας έφεραν εδώ μέχρι σήμερα, δεν διστάζουμε όμως να κάνουμε το ίδιο και πιο έντονα με τις αντίστοιχες ιδεολογικές ακαμψίες της κυβέρνησής σας στο θέμα αυτό, που θέλει να προωθήσει τους στόχους της ανακύκλωσης, κυρίως μέσα από ιδιωτικές επιχειρήσεις και ΣΔΙΤ.
Κλείνω θυμίζοντας τα εξής: Το Νοέμβρη του 2017 η Νέα Δημοκρατία καταψήφιζε το νομοσχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία και τότε ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζε ότι θα ενισχυθεί η κυκλική οικονομία, είμαστε όμως ακόμη, δυστυχώς, στο ίδιο έργο θεατές. Το νομοσχέδιο εκείνο είχαμε υπερψηφίσει τότε και εγώ ως Εισηγητής σε εκείνη τη διαδικασία, αλλά και ο κύριος Αμυράς, που τώρα είναι Υφυπουργός Περιβάλλοντος, ως Ειδικός Αγορητής του «Ποταμιού». Ο κύριος Αμυράς είχε αναφέρει μάλιστα, ότι είναι ανάγκη να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη. Τότε το 2017 η Ελλάδα ανακύκλωνε μόλις το 16% των αστικών της αποβλήτων, τώρα το 2021 είμαστε περίπου στο 23% με 24%. Δυστυχώς, κύριε Υπουργέ με τέτοιους ρυθμούς δεν πάμε πουθενά. Τέσσερα χρόνια μετά και με δύο διαδοχικές κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και Νέας Δημοκρατίας ακόμη περιμένουμε να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη, όπως ζητούσε τότε ο σημερινός Υφυπουργός Περιβάλλοντος. Αγκομαχώντας βήμα βήμα ανεβήκαμε οκτώ μονάδες και φθάσαμε στο 24%. Ειλικρινά με αυτό τον σχεδιασμό και με αυτό που φέρατε, μας λέτε ότι το 2025 θα πάμε στο 55%; Αν έχετε βρει τον τρόπο ειλικρινά θα είναι μοναδική περίπτωση.
Εν κατακλείδι, συνοψίζοντας για να μην καταλήξει η προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος των αποβλήτων σε ακόμη ένα Σισύφειο έργο, το νέο έξυπνο σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων θα πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία ενίσχυσης της συνεργασίας και της βελτιστοποίησης του σχεδιασμού σε όλα τα επίπεδα. Να εντείνει τις δράσεις πρόληψης επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης. Να αξιοποιήσει την εκτεταμένη πρόσφατη και όχι παλαιά ευρωπαϊκή εμπειρία και τεχνολογία, ώστε να επιτυγχάνει το βέλτιστο περιβαλλοντικό και οικονομικό αποτέλεσμα. Να θέτει συγκεκριμένους ρεαλιστικούς στόχους με εξασφαλισμένους πόρους και προπαντός δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα.
Δηλώνουμε βέβαια επιφύλαξη επί της αρχής, θα τοποθετηθούμε αναλυτικότερα και θα κάνουμε προτάσεις στη συνέχεια της συζήτησης επί των άρθρων.