Επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 «σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση», προσαρμογή στον Κανονισμό 2018/1999/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 σχετικά με τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα και στον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό 2019/826/ΕΕ της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2019, «για την τροποποίηση των Παραρτημάτων VIII και IX της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το περιεχόμενο των περιεκτικών αξιολογήσεων του δυναμικού αποδοτικής θέρμανσης και ψύξης» και συναφείς ρυθμίσεις για την ενεργειακή απόδοση στον κτιριακό τομέα, καθώς και την ενίσχυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και του ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».
ΟΜΙΛΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
για ακόμα μια φορά, η κυβέρνηση της ΝΔ φέρνει ένα Νομοσχέδιο με τα μισά άρθρα να έχουν βγει σε διαβούλευση (30), και με άλλα τόσα, να προστίθενται στην πορεία, εκτός διαβούλευσης.
Και αν συνυπολογίσουμε και τις Τροπολογίες που πιθανόν να φέρετε…
«Παλιά μου τέχνη…κόσκινο»…λέει ο λαός…
Αλλά και αυτά τα 30 άρθρα, τα οποία αφορούν την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2018/2002, έρχονται προς ψήφιση καθυστερημένα.
Καθυστερημένα, κατά τουλάχιστον έναν χρόνο.
Αφού αυτή η οδηγία είχε αναρτηθεί στο opengov πριν από έναν χρόνο, τον Νοέμβριο του 2020.
Έκτοτε, πέρα από την αλλαγή της πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος κ Ενέργειας, έχουν μεσολαβήσει και τεράστιες αυξήσεις στην ενέργεια.
Μιλάμε πλέον για έναν βαρύ ενεργειακό χειμώνα μπροστά μας, ενώ έχουμε μπει για τα καλά, σε μια «καταιγίδα» ενεργειακής ακρίβειας.
Σε αυτές τις συνθήκες,
Σε αυτή την «Συναστρία» Ενεργειακής ακρίβειας που βιώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η Κυβέρνηση θυμήθηκε ότι υπάρχει σε κάποιο συρτάρι και μια πολύ σημαντική οδηγία για την ενεργειακή απόδοση και της εξοικονόμηση ενέργειας στα δημόσια και ιδιωτικά κτήρια.
Την ώρα λοιπόν που «βλέποντας και κάνοντας γράφει και σβήνει» μέτρα, για άρον-άρον επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, σπεύδει να φέρει επιτέλους την ενσωμάτωση αυτής της ενεργειακής οδηγίας.
Την φέρνει όμως:
- ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ οργάνωση,
- ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ σχέδιο που να «κουμπώνει» μαζί με όλα τα υπόλοιπα εργαλεία και προγράμματα,
- ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ όραμα…
Που οφείλεται αυτή η καθυστέρηση ;
Στην Κυβέρνηση της ΝΔ ασφαλώς, συνολικά!
Από ποιον να αναζητήσει ευθύνες ο πολίτης για την έλλειψη προνοητικότητας και καλύτερης προετοιμασίας απέναντι σε αυτόν τον «Ενεργειακό Αρμαγεδδώνα» ;
Από την Κυβέρνηση της ΝΔ ασφαλώς!
Η οποία έπεσε έξω στις εκτιμήσεις της για άλλη μια φορά.
Και η οποία βέβαια έκανε κάκιστες επιλογές, τις οποίες είχαμε επισημάνει από την πρώτη στιγμή.
Κακές επιλογές όπως:
- Η σύνδεση της χώρας στο «άρμα» του φυσικού αερίου.
- Η καθυστερημένη και κακή εφαρμογή των προγραμμάτων ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ.
- Τα «άνοιξε-κλείσε» των λιγνιτικών μονάδων.
Όλες αυτές οι κακές επιλογές και προτεραιότητες της ΝΔ, κόστισαν και κοστίζουν τώρα περισσότερα.
Πέραν από τους εξωγενείς παράγοντες και τα ενεργειακά γεωπολιτικά παιχνίδια, το ενεργειακό κόστος στην Ελλάδα γίνεται περισσότερο δυσβάσταχτο, εξαιτίας των κακών χειρισμών της Κυβέρνησης.
Τα νοικοκυριά, οι μικρομεσαίοι αλλά και η βιομηχανία είναι ανεπίτρεπτο να φορτωθούν νέα μεγάλα βάρη, εξαιτίας του ενεργειακού κόστους.
Που ΔΕΝ οφείλονται μόνο σε διεθνείς εξελίξεις, αλλά και στην απουσία κάθε προετοιμασίας από την Κυβέρνηση.
Από τις πρώτες πρόχειρογραμμένες ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος, είχαμε πει ότι τα ποσά αυτά ΔΕΝ θα φτάσουν να εξισορροπήσουν τις αυξήσεις που είχαν αρχίσει να φαίνονται στους λογαριασμούς των καταναλωτών από τον Αύγουστο.
Πόσο μάλλον τις επερχόμενες που διαφαίνονταν ήδη.
Τώρα, η Κυβέρνηση τρέχει να αυξήσει τα ποσά και στην ουσία επιδοτεί το εισαγόμενο φυσικό αέριο, το οποίο πλέον αποτελεί σχεδόν κατά 50% την πηγή ηλεκτρικής ενέργειας στη Ελλάδα.
Γιατί ΕΚΕΙ οδήγησε το ενεργειακό μείγμα της χώρας το σχέδιο των “αρίστων” της ενεργειακής πολιτικής του κ. Μητσοτάκη.
Δεν κάνατε τίποτα 2,5 χρόνια τώρα για την μόνιμη μείωση του ενεργειακού κόστους σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Και προσπαθείτε τώρα, με ανεπαρκή και προσωρινά μέτρα να αντιμετωπίσετε την ενεργειακή ακρίβεια.
Δυστυχώς, τα μέτρα αυτά ΔΕΝ καλύπτουν την κατανάλωση μιας 4μέλους οικογένειας.
Το επίδομα θέρμανσης ΔΕΝ καλύπτει την μεσαία τάξη και την πραγματική επιβάρυνση των ασθενέστερων.
ΔΕΝ περιλαμβάνεται τίποτε για τις αυξήσεις στις τιμές προϊόντων λαϊκής κατανάλωσης, μιας και το αυξημένο κόστος των επιχειρήσεων μετακυλίεται στον καταναλωτή.
Χρειάζονται ουσιαστικά και μόνιμα μέτρα, επειδή το πρόβλημα θα έχει διάρκεια.
Χρειάζεται ένας μηχανισμός – ρήτρα – άμεσης στήριξης για τα νοικοκυριά, όταν οι αυξήσεις στο ρεύμα, τα επιβαρύνουν σημαντικά.
Και όπως έγινε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες χρειάζεται:
- Μείωση των φόρων στα καύσιμα.
- Μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα.
- Ουσιαστική αύξηση του κατώτερου μισθού.
- Έλεγχοι των αρμοδίων Αρχών για την πάταξη της αισχροκέρδειας.
————————————————————
Για να καταλάβουν όμως οι πολίτες πόσο υποκριτική είναι η στάση της Κυβέρνησης απέναντι στην ενεργειακή ακρίβεια που μαστίζει πλέον όλους τους καταναλωτές…
Αλλά και πόσο …όψιμα κόπτεται για την ενεργειακή φτώχεια..
Αρκεί να ακούσει τα εξής «βλέποντας και κάνοντας», «ράβε-ξήλωνε» και «μπρος-πίσω» της Κυβέρνησης για το περίφημο Σχέδιο Δράσης Αντιμετώπισης της Ενεργειακής Ένδειας.
Δώστε προσοχή στις ημερομηνίες:
Ενώ στην αρχική έκδοση πέρσι στο κείμενο της διαβούλευσης ο χρόνος για την εκπόνηση του ανωτέρω Σχεδίου ορίζονταν για έως τις 28.2.2021…
Στο σημερινό κείμενο του Νομοσχεδίου αναφέρεται ότι αυτό το Σχέδιο θα έπρεπε να είναι σε ισχύ από την 26η Σεπτεμβρίου 2021…
Αλλά τελικά η εκπόνησή του θα γίνει έως την… 31η Δεκεμβρίου 2021, …
Και με υπουργική απόφαση αυτό θα ισχύει… αναδρομικά από 26.9.2021, καταργούμενης εφεξής της πρόβλεψης ορισμού πενταμελούς Επιτροπής για την υλοποίησή του…
Αυτά ορίζει το άρθρο 21.
Εδώ πραγματικά η λογική «σηκώνει τα χέρια ψηλά»
Αν αυτό ονομάζεται ορθή νομοθέτηση…
Αν αυτό είναι έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας…
Τότε διεκδικείτε το…Νόμπελ ενεργειακής πολιτικής!
Αυτό κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
λέγεται «όπου φτωχός και η ενεργειακή του μοίρα»
με αυτή την Κυβέρνηση!
Παράλληλα, καταργείτε και την υποχρέωση των Εθνικών Σχεδίων Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης να περιλαμβάνουν δράσεις δημοσιότητας.
Το «σάλπισμα» που δίνετε είναι:
«όπισθεν ολοταχώς», στα θέματα ενεργειακής διαφάνειας, ενεργειακής δικαιοσύνης και ενεργειακής ασφάλειας.
Αλλά η τακτική «Βλέποντας και κάνοντας», «Ράβε-Ξήλωνε» και «Μπρος – Πίσω» ισχύει και για μια σειρά άλλων διατάξεων του παρόντος Νομοσχεδίου..
Την πολιτική του «ράβε-ξήλωνε» βέβαια την αντέγραψε η ΝΔ από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Στο παρόν Νομοσχέδιο έχουμε λοιπόν το «ράβε-ξήλωνε» με τις θυγατρικές λιγνιτικές εταιρείες της ΔΕΗ που είχε φτιάξει ο ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ.
Και την ρύθμιση για την υπόθεση «Anti-Trust» (ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά ενέργειας) με την διαδικασία ορισμού και τις αρμοδιότητες του Εντολοδόχου Παρακολούθησης.
Ένα θέμα που σηκώνει πολύ μεγάλη συζήτηση.
Έχουμε επίσης το «ράβε-ξήλωνε» της ΝΔ, με τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος.
Η Κυβέρνηση καταργεί την Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και φτιάχνει μια Γενική Διεύθυνση Επιθεωρητών και Ελεγκτών, η οποία υπάγεται απευθείας στον Υπουργό.
Χωρίς όμως τις υπόλοιπες υπηρεσίες όπως οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων, Ενέργειας, Δόμησης και Κατεδαφίσεων, οι οποίες μένουν ξεκομμένες.
Για να μην αναφερθώ στην διαδικασία ελέγχων και επιβολής ποινών που είναι άκρως προβληματικά σημεία.
Αλήθεια, σας ρωτώ ευθέως και ζητώ μια καθαρή απάντηση κ. Υπουργέ:
Αυτό σας συνέστησε η Επιτροπή Πισσαρίδη;
Να φτιάξετε μια Γενική Διεύθυνση στον Υπουργό ;
Γιατί, αν θυμάμαι καλά η πρόταση ήταν να δημιουργηθεί μια Ανεξάρτητη Αρχή.
Τι σόι Ανεξάρτητη Αρχή είναι αυτή υπαγόμενη στον Υπουργό ;
Δικαιολογήστε το μας…
Και δικαιολογήστε μας επίσης και τα «ράβε-ξήλωνε» με τις τροποποιήσεις του πρόσφατου, δικού σας Νόμου 4819/2021 για την Ανακύκλωση και τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
Πραγματικά ο ιστορικός του μέλλοντος που θα μελετά την νομοθεσία κατά την διάρκεια αυτής της θητείας της ΝΔ θα αναρωτηθεί μήπως ενδιάμεσα είχε αναλάβει κάποια άλλη κυβέρνηση με τόσες αλλαγές στους δικούς σας Νόμους.
Η εξήγηση βέβαια βρίσκεται στο «βλέποντας και κάνοντας» που ακολουθείτε ως νομοπαραγωγική διαδικασία.
Το ίδιο ισχύει και με την ηλεκτρονική ταυτότητα των ακινήτων που παραμένει σε εκκρεμότητα.
Ανακοινώσατε ότι θα δοθεί παράταση για μέχρι τέλος τους έτους.
Κάτι το οποίο είχαμε προτείνει ήδη από τον Ιούλιο, αλλά δυστυχώς ΔΕΝ εισακουστήκαμε από το Υπουργείο.
———————————————————————
Στο παρόν Νομοσχέδιο υπάρχουν επίσης ρυθμίσεις για τα ενεργειακά πιστοποιητικά, τα οποία ΔΕΝ έχουν «δουλέψει» σωστά μέχρι τώρα.
Η σημασία και η λειτουργία τους στην αγορά είναι περιορισμένη.
Έλεγξε άραγε κανείς αν οι υπάρχουν μαϊμού ενεργειακά πιστοποιητικά που ΔΕΝ ανταποκρίνονται στην αληθινή κατάσταση του ακινήτου ;
Όπως δυστυχώς ΔΕΝ δούλεψαν και οι Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ- ESCO).
Εμείς το ΠΑΣΟΚ, φτιάξαμε το θεσμικό πλαίσιο στα «πέτρινα» χρόνια πριν από μια δεκαετία το 2010-2011, αλλά έκτοτε αφέθηκαν κ αυτές στην μοίρα τους από τους επόμενους.
Τόσο η πολιτεία, όσο και το τραπεζικό σύστημα ΔΕΝ βοήθησαν.
Θυμίζω επίσης την μεγάλη συμβολή των πετυχημένων προγραμμάτων που δικές μας Κυβερνήσεις καθιέρωσαν στο Πανελλήνιο και στη συνείδηση των συμπολιτών μας.
Με το «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» που συνέβαλε στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, και έκτοτε δεν βρήκε δυστυχώς άξιους συνεχιστές ή αντικαταστάτες.
———————————————————————–
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
η Κυβέρνηση φέρνει την παρούσα ευρωπαϊκή οδηγία για την ενεργειακή αποδοτικότητα και την εξοικονόμηση ενέργειας με καθυστέρηση που κοστίζει, στην ελληνική οικονομία, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Από τις αρχές της πανδημίας, τον Απρίλιο του 2020 αλλά και στη συζήτηση του αντιπεριβαλλοντικού σας Νόμου 4685/2020 πέρσι, το Κίνημα Αλλαγής είχε προτείνει κατά προτεραιότητα:
Την διάθεση εθνικών πόρων και πόρων του ΕΣΠΑ σε ένα πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας όλων των δομών Υγείας της χώρας (Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας κλπ)
Ένα «Εξοικονομώ στο ΕΣΥ» δηλαδή.
Χρειάστηκε να περάσει 1,5 χρόνος για να μας παρουσιάσει η ΝΔ απλά το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ για το δημόσιο.
Και άλλο τόσο χρονικό διάστημα για το Σχέδιο Δράσης κατά της Ενεργειακής Ένδειας, που ακόμα αναζητείται…αλλά θα ισχύσει αναδρομικά!
Το Κίνημα Αλλαγής έχει βάλει εδώ και 3 χρόνια στο δημόσιο λόγο την έννοια της Ενεργειακής Δημοκρατίας, θέλοντας να αναδείξει τη σημασία της καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας αλλά και την ανάγκη συμμετοχής των πολιτών στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ.
Λέγαμε επίσης ότι η «Πράσινη Μετάβαση», προκειμένου να περιορισθεί ο ρόλος των ορυκτών καυσίμων, πρέπει να γίνει με κοινωνικά δίκαιο τρόπο αλλά και να υπάρξουν εγγυήσεις για ενεργειακή ασφάλεια, ώστε να μην εξαρτάται η χώρα ενεργειακά από διεθνείς αναταράξεις και γεωπολιτικά παιχνίδια (πχ τιμές φυσικού αερίου).
Έχουμε επίσης πρώτοι μιλήσει για τον ΚΛΙΜΑΤΙΚΟ ΝΟΜΟ, που ακόμα αναμένουμε, και την ανάγκη για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Η κλιματικά ουδέτερη οικονομία όμως, ΔΕΝ είναι μια πολιτικά ουδέτερη πορεία.
Είναι μια πορεία με ισχυρό πολιτικό πρόσημο.
Κάθε απόφαση, κάθε συγκεκριμένο μέτρο που θα επιβληθεί, θα έχει ένα κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.
Μετά τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού ζητήσαμε να δοθεί προτεραιότητα και διευκόλυνση σε αγρότες, κτηνοτρόφους και μικρές ομάδες παραγωγών (ελαιουργία, τυροκομεία κλπ.) στην εγκατάσταση μικρών Φωτοβολταϊκών (μέχρι 500 KW) για την απόκτηση μόνιμου σταθερού εναλλακτικού εισοδήματος, στις πυρόπληκτες περιοχές.
Σε όλα τα παραπάνω όμως η Κυβέρνηση της ΝΔ κώφευε και έρχεται σήμερα να …διαπιστώσει ότι έρχονται αυξήσεις, χρησιμοποιώντας ως άλλοθι τα διεθνή προβλήματα.
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη μάλιστα ιδιωτικοποιεί κρίσιμες ενεργειακές υποδομές και δίκτυα φυσικού Αερίου, ΔΕΠΑ Υποδομών, ΔΕΔΔΗΕ, 17% της ΔΕΗ…..
Απέναντι σε αυτό το μείγμα κυβερνητικής αδιαφορίας, κακών προβλέψεων, θεσμικών ελλείψεων και δυσλειτουργίας της αγοράς, στο Κίνημα Αλλαγής αντιτάσσουμε την Ενεργειακή Δημοκρατία.
Ενεργειακή Δημοκρατία σημαίνει διαφάνεια, ενημέρωση και ενεργή συμμετοχή των πολιτών στον τομέα της ενέργειας.
Δίνουμε έμφαση στον νέο ρόλο του πολίτη όχι ως απλού καταναλωτή αλλά και ως παραγωγού ενέργειας, με τη συμμετοχή και των ενεργειακών κοινοτήτων.
Ο εκδημοκρατισμός της ενέργειας σημαίνει να περάσουμε από τα συγκεντρωτικά μοντέλα παραγωγής ενέργειας, μέσω των ορυκτών καυσίμων, σε αποκεντρωμένα συστήματα ανανεώσιμων πηγών, με όφελος για τον καταναλωτή και τις επιχειρήσεις αλλά και με όφελος για το περιβάλλον.
Αυτή η προσέγγιση εξασφαλίζει και την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας που δεν μετατρέπει τα λιγνιτικά εργοστάσια σε εργοστάσια φυσικού αερίου, δεσμεύοντας τη χώρα σε εισαγόμενες πηγές ενέργειας.
Δυστυχώς όμως η Κυβέρνηση της ΝΔ ακολουθώντας την πεπατημένη νέο-συντηρητικών επιλογών προσπαθεί και το θέμα της ενεργειακής ακρίβειας να το χειριστεί επικοινωνιακά και μόνο.
Δεν την ενδιαφέρει η ουσία και η πραγματική ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το ενεργειακό κόστος.
Κινείται πάλι πολύ αργά, καθυστερημένα και κάνει πολύ λίγα για τους καταναλωτές και την ελληνική παραγωγική βάση και επιχειρηματικότητα που «αγκομαχά» να «σταθεί στα πόδια» της, μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις.
Στο Κίνημα Αλλαγής έχουμε ζητήσει να σταματήσουν πια οι «Γκρίζες Ζώνες» στα Ενεργειακά Τιμολόγια που παραλαμβάνουν οι πολίτες και να υπάρξει διαφάνεια στις χρεώσεις.
Για εμάς είναι απαράδεκτο να υπάρχουν ρήτρες στους λογαριασμούς ρεύματος χωρίς όρια, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να μην γνωρίζει τι τελικά θα πληρώσει μετά από 2, 3 ή 4 μήνες.
Μετά μάλιστα και από την συνάντηση που είχαμε με τον πρόεδρο της ΡΑΕ κ. Δαγούμα ΔΕΝ είμαστε ΚΑΘΟΛΟΥ αισιόδοξοι για την πορεία του ενεργειακού κόστους και την αποτελεσματική διαχείριση της Κυβέρνησης.
Μεγάλο προβληματισμό μας προκαλεί επίσης η λειτουργία του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού.
Το πολυδιαφημισμένο Target Model αλλάζει συνέχεια κανόνες, η ΔΕΗ ΔΕΝ δίνει λογαριασμό τι κάνει με τα υδροηλεκτρικά.
Και όλοι μαζί -ΔΕΗ και ιδιώτες- οδηγούν τις παραγωγικές μονάδες και επιχειρήσεις της χώρας να σχεδιάζουν το μέλλον τους σε καθεστώς ενεργειακής ακρίβειας και ανασφάλειας.
———————————————————————
Κλείνω λέγοντας ότι επιφυλασσόμαστε.
Θα καταθέσουμε συγκεκριμένες προτάσεις για αλλαγές επί των άρθρων, ως υπεύθυνη αντιπολίτευση.
Και αναμένουμε να δούμε τις αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις του Υπουργού και της Κυβέρνησης.